هورمون مشتق شده از استخوان و کاهش اشتها در موش

8 مارس 2017- مطالعات محققان مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا(CUMC) نشان می‌دهد هورمون ترشح شده توسط سلولهای استخوان می‌تواند اشتها را سرکوب کند، این هورمون که lipocalin 2 نام دارد موجب فعالیت نورونهایی در مغز می‌شود که پیش از این ارتباط  آنها با سرکوب اشتها کشف شده بود. بر اساس این یافته‌ها دانشمندان مکانیسمی را شناسایی نموده اند که در تنظیم تعادل انرژی بدن نقش دارد و می‌تواند به ابداع درمانهای هدفمند و جدیدی برای درمان چاقی، دیابت نوع 2 و سایر  اختلالات متابولیک منجر گردد.

نتایج این مطالعه بصورت آنلاین در مجله‌ی Nature منتشر شده است. دکتر Kousteni محقق ارشد این مطالعه و دانشیار فیزیولوژی و بیوفیزیک سلولی در CUMC گفت: در سالهای اخیر مطالعات پژوهشگران CUMC و سایر مراکز آموزشی نشان داد که استخوان یک اندام درون ریز است و هورمونهایی تولید می‌کند که بر توسعه‌ی مغز، تعادل گلوکز، عملکرد کلیه‌ها و باروری مردان تأثیر می‌گذارد.

 او افزود: یافته‌های این مطالعه یک عملکرد جدید مهم را برای هورمون استخوان به این فهرست افزود و آن سرکوب اشتها می‌باشد که می‌تواند راههای کاملاً جدیدی را برای درمان اختلالات متابولیکی بر روی دانشمندان بگشاید.

در سال 2007 یک تیم از محققان CUMC به رهبری پرفسور Karsenty و پرفسور Marks برای اولین بار کشف کردند که استخوان یک اندام درون ریز است و متابولیسم انرژی را از طریق ترشح هورمونی بنام osteocalcin تنظیم می‌کند. دکتر Kousteni می‌گوید: ما این فرضیه را که هورمونهای دیگری از استخوان ترشح می‌شوند که در تنظیم متابولیسم نقش دارند مطرح کردیم، زیرا سایر ارگانهای درون ریز معمولاً بر متابولیسم بدن از طریق چندین هورمون تأثیر می گذارند.

اولین سرنخ‌ها از هورمون دوم در سال 2010، زمانیکه دکتر Kousteni کشف کرد که غیر فعال کردن ژنی بنام FOXO1 در استئوبلاست موشها (سلولهای سازنده‌ی استخوان) موجب کاهش خوردن غذا و بهبود تعادل گلوکز در این حیوان می‌شود، بدست آمد. دکتر Kousteni گفت: از آنجائیکه  استئوکلسین اشتها را تنظیم نمی‌کند، ما فکر کردیم که هورمون دومی باید وجود داشته باشد که در این فرایند نقش ایفاء ‌کند.

در مطالعه‌ی جدید، محققان نشان دادند که استئوبلاست‌های فاقد ژن FOXO1 معمولاً مقادیر زیادی از پروتئینی بنام lipocalin 2 ترشح می‌کنند. پیش از این تصور می‌شد که lipocalin 2 در درجه ی اول توسط ادیپوسیت‌ها (سلولهای چربی) ترشح شده و منجر به چاقی می‌گردد، اما محققان با استفاده از موشهایی که lipocalin توسط سلولهای چربی آنها تولید نمی‌شد، نشان دادند که lipocalin 2 در درجه‌ی اول توسط استئوبلاست‌ها ترشح می‌شود و موجب کاهش اشتها و وزن می‌گردد.

 lipocalin 2 بر اشتها و وزن موشهایی با وزن نرمال و موشهایی که به دلیل فقدان گیرنده لپتین و سیگنالینگ لپیتین چاق بودند، نیز تأثیر دارد. در هر دوی این موشها، هورمون lipocalin 2 اشتها  را سرکوب کرده و متابولیسم کلی را بهبود بخشیده و سبب کاهش وزن آنها می‌شود.

 دکتر Kousteni و تیمش همچنین دریافتند که lipocalin 2 از سد خونی مغز عبور کرده و در مغز به نورونها گیرنده‌ی melanocortin 4 یا  MC4R در هیپوتالاموس متصل شده و آنرا فعال می‌کند. این منطقه از مغز، منطقه‌ی اولیه در تنظیم اشتها می‌باشد. پیش از این نقش نورونهای MC4Rدر تحریک سرکوب اشتها مشخص شده بود.

 دکتر Kousteni گفت: ما امیدواریم که لیپوکالین 2 دارای اثراتی مشابه در انسان باشد تا یافته‌های ما منجر به ابداع درمانهای جدیدی برای چاقی و سایر اختلالات متابولیک شود.

 او افزود: یافته‌های اولیه از انسان امیدوارکننده است، در آنالیزی که بر روی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، انجام شد، دانشمندان دریافتند که مقدار lipocalin 2 در خون، بطور معکوس با وزن بدن و مقدار هموگلوبین A1c ارتباط دارد. به عبارت دیگر بیمارانی با مقدار لیپوکالین 2 بالاتر، دارای وزن بدنی کمتر و تعادل قند خون بهتری بودند.

منبع و سایت خبر:

Nature, 2017; DOI: 10.1038/nature21697

www.sciencedaily.com/releases/2017/03/170308131127.htm